Hà Giang – Giảm nghèo bền vững với những mô hình hiệu quả

|

Hà Giang – Giảm nghèo bền vững với những mô hình hiệu quả

Là tỉnh miền núi biê;n giới phía Bắc, Hà Giang có trê;n 87% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, với nhiều thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc khu vực vùng sâu, vùng xa, biê;n giới, đời sống của người dân còn nhiê;̀u khó khăn. Thời gian qua, thông qua viê;̣c triê;̉n khai hiê;̣u quả các mô hình phát triê;̉n kinh tê;́ giảm nghèo bê;̀n vững đã giúp đời sống người dân vùng đồng bào DTTS của Tỉnh được nâng lê;n, cải thiê;̣n và từng bước thoát nghèo.
 
Theo kết quả rà soát hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2022-2025, tính đê;́n cuối năm 2022, toàn tỉnh Hà Giang có 94.727 hộ nghèo, cận nghèo đa chiê;̀u; chiê;́m xấp xỉ 50% tổng số hộ toàn Tỉnh (giảm 8.889 hộ, giảm 5,17% so với cuối năm 2021). Trong đó, 7.318 hộ nghèo và 24.409 hộ cận nghèo. Các nguyê;n nhân dẫn đê;́n tình trạng nghèo của hộ dân chủ yê;́u là do thiếu đất sản xuất, nguồn vốn, lao động, công cụ, phương tiện sản xuất, kiến thức và kỹ năng lao động, ốm đau, bệnh nặng. Cùng với đó, các hộ nghèo thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản như: Việc làm, dinh dưỡng của trẻ em, trình độ văn hóa của người lớn, bảo hiểm y tế, nhà ở, nước sạch, nhà tiê;u hợp vệ sinh và tiếp cận thông tin…

Nhằm từng bước nâng cao chất lượng đời sống của người dân, hướng tới mục tiê;u giảm nghèo bê;̀n vững, các cấp chính quyê;̀n của tỉnh Hà Giang đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo vượt lê;n mức sống tối thiểu và có nhiều cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản; hỗ trợ các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn thoát khỏi tình trạng đói, nghèo đeo bám. Tỉnh tập trung triê;̉n khai các giải pháp phát triển kinh tế, tạo việc làm cho lao động, đồng thời xây dựng các mô hình phát triển kinh tế giảm nghèo. Huy động tối đa các nguồn lực của nhà nước và xã hội; khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế địa phương. Động viê;n, tạo điều kiện thuận lợi cho hộ nghèo phát huy nội lực, ý chí vươn lê;n. Lấy phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân làm mục tiê;u giảm nghèo bền vững.

 

Người dân hái chè cung cấp cho HTX Phìn Hồ, Hà Giang

 
Theo đánh giá, trước đây bà con nông dân ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số trê;n địa bàn tỉnh Hà Giang chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, thì nay đã quan tâm đến liê;n doanh liê;n kết để sản xuất ra những sản phẩm hàng hóa. Với viê;̣c phát triển các mô hình kinh tế tập thể đã và đang giúp Hà Giang xây dựng hiệu quả các mô hình giảm nghèo bền vững để nhân rộng. Góp phần đề cao tinh thần tương thân tương ái, vì cộng đồng, bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Theo đánh giá của các ngành chức năng, phát triển kinh tế tập thể, HTX là một trong những hướng đi đúng đắn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân liê;n kết phát triển sản xuất, vươn lê;n thoát nghèo. Theo thống kê;, đến nay Hà Giang đã có có 722 HTX và 6.232 tổ hợp tác hoạt động đa dạng trong các ngành và các lĩnh vực, đặc biệt là những ngành nghề như nông nghiệp, chế biến nông, lâm sản, tín dụng nhỏ, tiểu thủ công nghiệp, vận tải hàng hóa, hành khách...

Một trong những mô hình, dự án mang lại hiệu quả rõ nét nhất trong công tác giảm nghèo đó là hỗ trợ người dân phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị thông qua mô hình kinh tế tập thể. Tiê;u biểu như mô hình tại HTX sản xuất chế biến chè Phìn Hồ (huyện Hoàng Su Phì). Tiê;̀n thân của HTX là một tổ hợp tác nhỏ lẻ, song nhờ tận dụng tốt lợi thê;́ cùng sự nỗ lực đẩy mạnh liê;n kê;́t, đê;́n nay HTX đã phát triê;̉n, có quy mô lớn với sản phẩm trà có thương hiệu Fìn Hò Trà. Với sự trợ giúp về vốn, cơ chế chính sách thông thoáng, kịp thời của các huyện, các ngành và Liê;n minh HTX Tỉnh, HTX Phìn Hồ đã có sự phát triển mạnh trở thành một trong những HTX tiê;u biểu của Hà Giang về sản xuất, chế biến kinh doanh chè.

Cũng nhờ sự hỗ trợ của địa phương trong hình thành vùng nguyê;n liệu và hỗ trợ cơ sở vật chất, HTX Nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp Sà Phìn A (huyện Đồng Văn) chuyê;n sản xuất vải lanh truyền thống đã hình thành chuỗi khép kín, cung cấp nguyê;n vật liệu, sản xuất, tiê;u thụ sản phẩm, tạo việc làm cho 95 thành viê;n ở xã Sà Phìn và nhiều xã trong huyện Đồng Văn. Đến nay, HTX có đơn đặt hàng ổn định từ các nước như Hà Lan, Đức, Mỹ, Nhật. Bê;n cạnh đó, các cửa hàng thời trang trong nước cũng nhập sản phẩm của HTX. Với công việc đều đặn, các thành viê;n của HTX có thu nhập ổn định từ 4-6 triệu đồng/tháng. Năm 2021, nhờ tham gia HTX, đã có nhiê;̀u hộ thoát nghèo, có thu nhập ổn định.

Không chỉ phát triê;̉n tốt các mô hình giảm nghèo theo hình thức phát triê;̉n kinh tê;́ tập thê;̉, mô hình giảm nghèo và hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp cũng đang được các ngành, địa phương trê;n địa bàn tỉnh Hà Giang rà soát, lựa chọn, xây dựng các dự án để tạo điều kiện cho người nghèo, hộ nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản (việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sinh hoạt và vệ sinh, tiếp cận thông tin). Sở Nông nghiệp và PTNT Hà Giang cho biê;́t, để thực hiện hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững, ngành tập trung thực hiện hiệu quả Đề án Tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn. Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững theo hướng chú trọng các sản phẩm đặc hữu gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân. Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị về chè, cam, bò, mật ong, vùng trồng dược liệu quý. Tập trung nguồn lực phát triển 5 cây (cây ăn quả ôn đới, chè shan tuyết, dược liệu, lúa đặc sản chất lượng cao, cây tam giác mạch) và 3 con (bò vàng, lợn đen, mật ong bạc hà)…

Một trong những địa phương tiê;u biểu triển khai hiệu quả các mô hình giảm nghèo là huyện Yê;n Minh nơi tập trung các dân tộc người Mông, Nùng, Tày, Dao, Giáy... Những năm qua, huyện Yê;n Minh đã tập trung vào chăn nuôi đại gia súc với hình thức hỗ trợ tiền vốn mua con giống, hỗ trợ tu s??a chuồng trại, thức ăn và tập huấn kỹ thuật chăn nuôi cho các hộ tham gia mô hình. Các hộ dân đóng góp thê;m tiền mua con giống, công tu s??a chuồng trại, trồng thức ăn chăn nuôi. Các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, nhân rộng mô hình giảm nghèo được triển khai theo hình thức nuôi luân chuyển, có thu hồi, nhằm bảo toàn nguồn vốn, tăng cơ hội tiếp cận chính sách và khuyến khích sự tích cực, chủ động tham gia của người nghèo. Hiê;̣n các dự án đang được thực hiện hiệu quả, các hộ tham gia có trách nhiệm với việc chăm sóc vật nuôi của dự án hỗ trợ nê;n đàn gia súc phát triển tốt, giúp người nghèo có phương tiện sản xuất, sức cày kéo, phân bón, tạo việc làm, có sản phẩm giá trị cao để bán ra thị trường, nâng cao thu nhập, thoát nghèo bền vững. Đặc biệt, dự án này cũng giúp người dân, nhất là người dân tộc thiểu số nghèo chuyển đổi nhận thức và ý chí, quyết tâm vượt nghèo, tự nguyện tham gia dự án, nhờ đó đã khai thác tiềm năng, ý thức trách nhiệm của người dân trong công tác giảm nghèo bền vững; đội ngũ cán bộ ở cơ sở nâng cao thê;m kiến thức quản lý, điều hành các dự án.

Tại huyê;̣n Mèo Vạc (một trong những huyê;̣n nghèo thuộc vùng cao của Tỉnh), tính đến cuối năm 2022, Huyện có trê;n 10.000 hộ theo chuẩn nghèo đa chiều (chiếm tỷ lệ 57,61%); hơn 1.600 hộ cận nghèo (chiếm tỷ lệ 9,46%). Với mục tiê;u phấn đấu giảm khoảng 1.500 hộ nghèo đa chiều, hạn chế hộ tái nghèo và nghèo mới phát sinh, huyện Mèo Vạc đang tập trung thực hiện hiệu quả các dự án, nội dung Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Đến nay, Huyện đã triển khai đầu tư xây dựng 24 công trình (thuộc dự án hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội): Đường giao thông, điện sinh hoạt, nước sinh hoạt, giáo dục và văn hóa. Thực hiện 22 mô hình đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo với 275 hộ gia đình được thụ hưởng. Hỗ trợ phát triển sản xuất, phát triển mô hình giảm nghèo với 08 mô hình và 125 gia đình thụ hưởng. Thực hiện đào tạo nghề cho 650 người. Hỗ trợ xây mới nhà ở cho 550 hộ, sửa chữa nhà ở cho 107 hộ…

Hay tại huyê;̣n Hoàng Su Phì, với đặc điê;̉m địa hình ruộng bậc thang lớn, Hoàng Su Phì có nhiê;̀u lợi thê;́ vê;̀ thổ nhưỡng và khí hậu thích hợp trong việc phát triển sản phẩm gạo đặc sản chất lượng cao gắn với nuôi cá Chép ruộng, vừa phục vụ du lịch, vừa tạo sản phẩm nông nghiệp đặc trưng. Hiê;̣n Huyện đang tập trung mở rộng mô hình trồng lúa Nếp cái địa phương, lúa Già dui gắn với nuôi cá Chép ruộng ở các xã có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp như Bản Luốc, Ngàm Đăng Vài, Tả Sử Choóng, Sán Sả Hồ, Pờ Ly Ngài... Đến nay, toàn Huyện duy trì mô hình trồng lúa Nếp cái với diện tích 75 ha, năng suất bình quân đạt trê;n 42 tạ/ha, sản lượng 315 tấn; lúa Già dui 46 ha, năng suất bình quân đạt 55 tạ/ha. Huyện đã kết nối với các doanh nghiệp, HTX đứng ra ký kết bao tiê;u toàn bộ sản phẩm theo chuỗi giá trị gạo chất lượng cao cho các hộ dân. Với sản phẩm cá Chép ruộng, qua tổng hợp thống kê; tại các xã, thị trấn trê;n địa bàn huyện có 5.600 hộ nuôi cá, diện tích thả 1.960 ha, sản lượng 62 tấn, giá trị 6,2 tỷ đồng, góp phần đáng kể trong việc cải thiện thu nhập cho người dân.

Cùng với đó, huyện cũng chú trọng nhân rộng các mô hình như: Sản xuất và chế biến chè; trồng cây ăn quả bản địa (Lê;, mận Máu); trồng rau hữu cơ; chăn nuôi theo hướng hàng hóa; nuôi cá lồng trê;n lòng hồ Thủy điện Sông chảy 3; trồng Dưa hấu, trồng dược liệu... Đặc biệt, chương trình cải tạo vườn tạp được nhân dân nhiệt tình hưởng ứng và nhân rộng. Đến nay, toàn huyện có 365 hộ thực hiện với tổng diện tích vườn đã cải tạo là 292.706 m2, với mức thu nhập bình quân đạt từ 18-25 triệu đồng/hộ/năm; cao hơn 2 - 3 lần so với trước khi thực hiện cải tạo vườn.

Có thê;̉ thấy, viê;̣c triê;̉n khai hiê;̣u quả nhiê;̀u mô hình phát triê;̉n kinh tê;́ ở Hà Giang thời gian qua đã mang lại hiê;̣u quả tích cực, góp phần thực hiện mục tiê;u tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống, tăng thu nhập của người dân; đặc biệt là ở các huyện nghèo, xã, thôn đặc biệt khó khăn thông qua tìm kiếm việc làm phi nông nghiệp và hỗ trợ xây dựng. Tạo điều kiện cho người nghèo, hộ nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản…

 

Hà Giang - Giảm nghèo bê;̀n vững với những mô hình hiê;̣u quả

Giai đoạn 2022-2025, Hà Giang đặt mục tiê;u phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4%/năm trở lê;n; trong đó tỷ lệ hộ nghèo các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn giảm 6%/năm trở lê;n. Phấn đấu đến năm 2025 có 2 huyện nghèo và 29 xã thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn; thu nhập bình quân đầu người của hộ nghèo tăng 2 lần so với năm 2020; trê;n 12.000 hộ nghèo, cận nghèo các huyện nghèo được hỗ trợ nhà ở; 90% hộ nghèo, hộ cận nghèo sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; ít nhất 60% hộ nghèo, cận nghèo sử dụng nhà tiê;u hợp vệ sinh; 90% hộ nghèo, hộ cận nghèo có nhu cầu được tiếp cận sử dụng các dịch vụ viễn thông, internet. Phấn đấu 95% các hộ sinh sống ở huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn được tiếp cận thông tin. 100% các huyện nghèo, xã thuộc huyện nghèo được hỗ trợ đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tê;́-xã hội liê;n kết vùng, phục vụ dân sinh, sản xuất, thương mại, lưu thông hàng hóa, kết nối thị trường và cung cấp các dịch vụ xã hội cơ bản.

Đê;̉ đạt được mục tiê;u trê;n, Hà Giang tiê;́p tục phát triê;̉n nhân rộng những mô hình phát triê;̉n kinh tê;́ tập thê;̉, trong đó tập trung đào tạo nghề cho lao động, kết hợp tập huấn, bồi dưỡng cho người đứng đầu HTX; chú trọng bám sát thực tiễn, phù hợp với yê;u cầu phát triển thị trường. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ, khuyến khích các HTX tham gia xây dựng các mô hình gắn với chuỗi giá trị để làm cơ sở nhân rộng; tích cực phát động và hưởng ứng các phong trào thi đua phát triển HTX.

Liê;n minh Hợp tác xã tỉnh Hà Giang cho biết, thời gian tới đơn vị này cũng tập trung tuyê;n truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bản chất, mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012. Qua đó, thúc đẩy phát triển các HTX mới tại những nơi đủ điều kiện và người dân có nhu cầu sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tập trung gắn với các sản phẩm chủ lực của các địa phương. Xây dựng thê;m nhiều mô hình kinh tế tập thể, sản xuất theo chuỗi giá trị, từ đó tạo việc làm, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững cho người dân.

Bê;n cạnh đó, đê;̉ công tác giảm nghèo bền vững được triển khai sâu rộng, hiệu quả Tỉnh cũng tập trung phát triê;̉n kinh tê;́ nông nghiê;̣p, tạo điê;̀u kiê;̣n cho các địa phương tận dụng tiê;̀m năng, phát triê;̉n hiê;̣u quả các mô hình, dự án giảm nghèo phù hợp thực tê;́ ở mỗi địa phương. Tỉnh cũng chỉ đạo các Sở, ngành địa phương tập trung nguồn lực, tạo điê;̀u kiê;̣n hỗ trợ, hướng dẫn và triê;̉n khai đồng bộ các giải pháp đê;̉ công tác giảm nghèo được triê;̉n khai hiê;̣u quả, rộng khắp. Đẩy mạnh công tác tuyê;n truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và trách nhiệm các cấp, các ngành và toàn xã hội về công tác giảm nghèo; kịp thời giới thiệu các cá nhân, tập thể, mô hình, kinh nghiệm hay trong giảm nghèo bền vững; triển khai hiệu quả phong trào thi đua “Chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”. Tin tưởng rằng, với sự quyê;́t tâm và đa dạng, linh hoạt trong triê;̉n khai các mô hình giảm nghèo hiê;̣u quả, Hà Giang sẽ đạt được những kê;́t quả tích cực trong công tác giảm nghèo, giúp người dân địa phương vươn lê;n thoát nghèo bê;̀n vững./.
 
Gia Linh 
Link Tải Xuống điện tử Jiaduobao